«ماندگاری طولانی بدون مواد نگهدارنده»، این موضوع حقیقت دارد یا شعاری تبلیغاتی است؟
لبنیات به 2 صورت پاستوریزه و استریلیزه در بازار وجود دارند. شیر به 2 روش پاستوریزه میشود؛ در یک روش طی 30 دقیقه به شیر 60 درجه حرارت میدهند و در روش دوم 80-75 درجه حرارت طی 30-15 ثانیه به آن داده میشود و سپس شوک حرارتی میبیند. در پاستوریزاسیون، میکروبها از بین میروند اما هاگها یا اسپورهای باکتریها و میکروبها باقی میمانند. درنتیجه لازم است حداکثر برای 3 تا 4 روز شیر پاستوریزه را در یخچال نگهداری کرد؛ یعنی ماندن بیش از این مدت باعث فساد شیر میشود.
در شیرهای پاستوریزه چون حرارت خیلی بالا نمیرود، تخریب مواد مغذی ناچیز است. در شیر پاستوریزه حدود 20 درصد از ویتامین B1 و 50 درصد ویتامین C تخریب میشود و بقیه ویتامینها آسیب نمیبینند اما در شیر استریل، حرارت بالای 130 درجه است. در این حرارت علاوه بر میکروبهای بیماریزا، تمام هاگها و اسپورها از بین میروند.
این شیر وقتی بستهبندی میشود، به نگهدارنده نیاز ندارد و لازم نیست تا زمانی که در آن باز نشده، در یخچال نگهداری شود اما وقتی در آن باز شد، حداکثر تا 72 ساعت میتوان آن را در یخچال نگه داشت. در شیرهای استریل، 50 درصد ویتامین B1 و 80-70 درصد ویتامین C تخریب شده است. البته آسیبی که از نظر این 2 ویتامین میبیند، مهم نیست زیرا شیر منبع مهم این 2 ویتامین محسوب نمیشود!
هر گروه سنی- جنسی به چند واحد لبنیات در روز نیاز دارند؟:
یک کودک بعد از اینکه از شیر گرفته میشود، حداقل به 3 واحد لبنیات در روز نیاز دارد. افراد بالغ نیز باید 3 واحد لبنیات در طول روز مصرف کنند. در دوران بارداری زنان در 3 ماهه دوم 4 واحد و در 3 ماهه سوم 5 واحد و درصورتی که دوقلو باردار باشند به 6 تا 7 واحد لبنیات نیاز دارند. در دوران شیردهی حداقل 5 تا 6 واحد لبنیات باید مصرف شود و افراد سالمند نیز حداقل باید 3 واحد از این گروه مصرف کنند. البته هر واحد لبنیات نیز برابر است با یک لیوان شیر یا یک لیوان ماست سرخالی یا یک قوطی کبریت پنیر.