اگر مزاج جبلی شما گرم و خشک یا گرم و تر است یا جوان هستید و مزاج سنی شما تابستانی است یا در تابستان، گرما و غلبه صفرا بیش از پیش شما را اذیت می کند یا زود عصبانی می شوید، آب زیاد می خورید، حوصله تان کم است، خشکی موی سر، شوره و ریزش مو دارید، توصیه می شود تدابیر ذیل را در فصل گرما رعایت نمایید:
1. برای رفع عطش بجای استفاده از نوشابه، ساندیس و آب میوه های کارخانه ای (مانند رانی، سن ایچ و ...)، از شربتهای طبیعی با طبع سرد و یا همچنین بستنی سنتی مورد تایید، استفاده کنید. مثلاً می توانید خاکشیر، شربت آبلیمو، به لیمو، گلاب و یا عرق کاسنی میل کنید و یا عناب را شربت کنید و بخورید.
2. مواد غذایی با طبع گرم و خشک کمتر میل کرده و یا آنها را به همراه مصلحات مربوطه میل کنید. سرد و تر فراوان بخورید. از مصرف خشکی ها و سرخ کردنی ها نیز حتی الامکان خودداری کنید.
3. ترکیب عرق کاسنی و شاتره به همراه یک قاشق مربا خوری اسپرزه را شربت کرده و حتماً روزانه میل کنید.
4. اگر گرما بر شما غلبه کرده است، می توانید رب انار را با آبغوره مخلوط و بگذارید یک جوش کوچک روی گاز بخورد و در یخچال بگذارید و از آن هر شب 3-4 قاشق یک ساعت قبل از خواب میل نمایید.
5. قبل از ورود به فصل گرما حجامت بکنید چون حجامت بدن را خنک می کند، برای اینکار آخر خرداد در ایام حزیران (که از 23 خرداد ماه شروع می شود)، بهترین وقت برای حجامت می باشد.
6. طبع اکثر چای های طبیعی و دم نوشهای مجاز نیز گرم یا معتدل هستند. لذا از مصرف دم نوشهای غلیظ و یا زیاده روی در مصرف آنها خودداری کنید. می توانید دم کرده آلبالو بخورید یا از چای های رقیق شده همچون دارچین استفاده کنید.
7. افرادی که طبیعتشان گرم است معمولاً در فصل گرما، عرق سوز می شوند که توصیه می گردد حتماً موارد فوق الذکر را رعایت نمایند و با آب ولرم حمام کنند.
برای رفع مشکل قسمتی از بدن که عرق سوز شده است نیز میتوانید بر روی محل عرق سوز شده، ضماد زرد (یا روغن زرد محلی) بمالید.
8. در ماه های گرم سال بهتر است صبح ناشتا آب خنک (نه آب یخ و خیلی سرد) میل کنید. وعده ناهار را سعی کنید غذای پختنی میل نکنید. آب دوغ خیار، نان با کاهو و سکنجبین، نان و طالبی . خربزه و گرمک ناهار مناسبی است. استفاده از آش دوغ، آش انار، آش سماق مناسب است. از مصرف غذاهای گرم و پر ادویه ، خورش های گرم مثل فسنجان و خرما و غذاهای غلیظ و سنگین و دیر هضم مثل کله پاچه و حلیم بپرهیزید. تخم مرغ را هم به صورت نیم پز و عسلی میل کنید. از میوه های تابستانی و سبزیهای خنک مثل کاسنی، خرفه، گشنیز، اسفناج و کاهو بیشتر بهره ببرید.
9. خوردن آب بسیار سرد و یخ، خصوصاً در حالت ناشتا و یا بعد از برخاستن از خواب، بسیار مضر می باشد. اصولاً آب خنک برای هوای گرم دمای مطلوب است و آب ولرم یا معمول برای هوای سرد مناسب است و نباید آب یخ و بسیار سرد را میل کرد.
10. از مصرف مواد کارخانه ای خودداری کنید و کاکائو، سس و آب کلردار مصرف نکنید این گونه مواد باعث می شوند تا کبد شما گرم تر شود و در کم حوصلگی و عصبی شدن شما تاثیر می گذارند.
11. اگر غلبه صفرا داشته و فردی عصبانی هستید، استفراغ چرب کنید، برای اینکار باید یک غذای چرب مانند آب گوشت دنبه دار میل نمایید و بعد از بیست تا سی دقیقه از خوردن غذا، یعنی زمانی که صفرا تحریک شده و به داخل معده ریخته است مقداری آب نمک بهمراه سکنجبین خورده و بعد با تحریک گلو، استفراغ نمایید. شما باید یکی دو بار این کار را انجام دهید.
تذکر :
- افراد دارای مزاج جبلی بلغمی یا سالمندان نیاز به رعایت موارد فوق الذکر ندارند.
- به افراد غیر سالمند که دارای مزاج جبلی سودایی یعنی سرد و خشک هستند، برای اینکه خشکی فصل تابستان اذیتشان نکند، توصیه می شود از مواد غذایی با طبع خشک (سرد و خشک یا گرم و خشک) در تابستان کمتر استفاده کنند و از رطوبت بخشی میوه های تابستانی و کاهو استفاده نمایند.
